İlave Gümrük Vergisi (İGV)

Eş etkili mali yüklerden olan ve yıllar geçtikçe Türkiye’nin ithalattan tahsil edilen vergiler içerisindeki payı oldukça yüksek seviyelere yükselen İGV ilk olarak; 20/12/1995 tarihli ve 95/7606 sayılı Kararnameye ek olarak 2011/2203 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile tekstil ve hazır giyim ürünlerinde uygulanmaya başlanmıştır. Nisan 2020’de yayınlanan 2424 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile başlayan mevzuat düzenlemeleri serisi ile İGV’lerin kapsamı oldukça genişletilmiş ve ithalatın temel vergilerinden biri haline gelmiştir. 2023 itibariyle 5.000’den fazla ürüne İGV uygulanmaktadır.

İlgili mevzuat düzenlemelerinde fark giderici bir vergi olan İGV’nin açık bir tanımı bulunmamaktadır. Bununla birlikte İGV’nin yapısı ve uygulaması ile ilgili olarak düzenlemede şu hususlar öne çıkmaktadır:

* Hesaplanan toplam vergi oranı (İthalat Rejimi Kararına ekli II ve III sayılı listelerde yer alan gümrük vergisi ile bu Karar kapsamında alınacak İGV toplamı) 14/5/1964 tarihli ve 474 sayılı Gümrük Giriş Tarife Cetveli Hakkında Kanunda gösterilen hadlerin %50 artırılmış düzeyini aşamaz.

* İGV, gümrük idarelerince, ithalatta alınan gümrük vergileri ve diğer mali yükümlülüklerden ayrı olarak tahsil olunur ve genel bütçeye irat kaydedilir.

* AB ve Türk menşeili eşyalara, ithalinde İGV alınmaz.

* TR dolaşım belgesi eşliğinde ithal edilen Avrupa Birliği ve Türk menşeli olmayan eşyadan “Diğer Ülkeler” sütununda belirtilen oran üzerinden ilave gümrük vergisi alınır. Daha açık bir ifade ile AB’de serbest dolaşım statüsü kazanmış olsa da, üçüncü ülke menşeli eşyalardan İGV tahsil edilir.

* Türkiye’nin taraf olduğu serbest ticaret anlaşmaları çerçevesinde bir çapraz menşe kümülasyon sistemine dahil ülkeler menşeli eşyadan tercihli menşeinin tevsiki halinde İGV alınmaz.

Yukarıdaki açıklamalardan anlaşılacağı üzere, AB-Türkiye Gümrük Birliği Anlaşması ve DTÖ perspektifinden İGV’ler tartışmalı bir alanda bulunmaktadır. Verginin niteliği ile ilgili ulusal yargı kararları da tartışmanın ithalatçılar tarafındaki etkisini de göstermektedir.

İlave gümrük vergisine tabi eşyalar tarife bazında belirlenmekte ve gümrük vergisi matrahı üzerinden İGV hesaplanmaktadır.

Yatırım teşvik belgesi kapsamında gümrük muafiyeti sağlanan ürünlerin ithalatında, Dahilde İşleme Rejiminde ve Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejiminde İGV uygulanmamaktadır.

31 Aralık 2022 tarihli bir İGV kararı örnek olarak aşağıda verilmiştir.

 

— Yazılarımızda yapay zeka ile üretilmiş metin ve çalışmalar kullanılmamaktadır —

Yayın Tarihi: 13.10.2023

© Bu yazının telif hakkı Utrader’e ait olup, ancak kaynak gösterilmek suretiyle izinsiz olarak kullanılabilir, yayınlanabilir.