Tarife Kontenjanı/Kotası

Gümrük Yönetmeliğine göre; Tarife Kontenjanı/Tarife Kotası, bir mal veya mal grubunun ithalatında uygulanmakta olan gümrük vergisi oranlarında, belli bir miktar veya değer için indirim yapılması veya muafiyet sağlanmasıdır. Avrupa Birliği’nin İşleyişine İlişkin Antlaşma’nın 31. Maddesi temelinde onaylanan tarife kontenjanları iki kategoriye ayrılmaktadır: Tercihli Tarife Kontenjanı ve Otonom Tarife Kontenjanı.

Tercihli tarife kontenjanları; AB’nin üçüncü ülkeler ya da ülke grupları ile imzaladığı tercihli anlaşmalar kapsamında uyguladığı kısıtlama tedbirleridir. AB, Genelleştirilmiş Preferanslar Sistemi çerçevesinde gelişmekte olan ülkelerin ürünlerine tanıdığı tek taraflı tavizlerin bir bölümü de dahil olmak üzere, imzaladığı tüm tercihli anlaşmalarda bu tür tedbirleri uygulamaktadır.  AB ile diğer bazı ülkeler arasındaki ticaret anlaşmalarında ve tercihli düzenlemelerde yaygın olarak bulunur.

Otonom tarife kontenjanları; Türkiye ve AB’de yeterli miktarda bulunmayan hammaddelere, yarı mamul mallara veya bileşenlere verilir. Mamul ürünlere tarife kontenjanı verilmemektedir.

Bu kapsamda firmalarımızca Türkiye ve AB’de üretimi yetersiz olan hammadde ve ara mamul niteliğindeki sanayi ürünleri için yapılan tarife kontenjanı başvuruları AB Komisyonu Ekonomik Tarife Sorunları Grubu gündemine getirilmektedir. Bu müzakereler neticesinde ülkemizce tarife kontenjanı açılması uygun görülen ürünlere yönelik olarak yıl içinde Bakanlar Kurulu Kararları ve bu Kararlara ilişkin Tebliğler yayımlanmakta ve sanayicimiz söz konusu tarife kontenjanlarından yararlandırılmaktadır.

Ayrıca Korunma Önlemleri Kapsamında Açılan Tarife Kontenjanları da bulunmaktadır. İthalatta Korunma Önlemleri Mevzuatı çerçevesinde yürütülen bir korunma önlemi soruşturması sonucunda önlem alınmasına karar verilmesi durumunda bu durum İthalatta Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğler ve akabinde yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararları ile kamuoyuna duyurulmaktadır. Öte yandan, söz konusu Bakanlar Kurulu Kararı’nın ilgili maddesi ile Dünya Ticaret Örgütü Korunma Önlemleri Anlaşması’nın 9.1 maddesi çerçevesinde, soruşturma konusu ürünün toplam ithalatındaki payı %3’ün altında olan gelişmekte yolundaki ülkelere, ilgili ürünün toplam ithalatının %9’unu geçmediği sürece ek mali yükümlülükten muafiyet tanınmaktadır. Bu kapsamda, soruşturma konusu ürüne belirli miktarlarda tarife kontenjanı açılmaktadır.

Tarife kontenjanlarının dağıtımı İthalatta Kota ve Tarife Kontenjanı İdaresine İlişkin Tebliğ’e göre yapılır. Buna göre; Tarife kontenjanı, talep toplama yöntemi ile, talep toplama döneminde başvuru yapılmaması veya yeterli miktarda yapılmaması nedeniyle tarife kontenjanı kalması durumunda ise, kalan miktar başvuru sırasına göre ilk gelen ilk alır yöntemiyle dağıtılır.

• Talep edilen toplam tarife kontenjanı miktarının, açılmış olan tarife kontenjanı miktarı ile eşit veya bu miktardan daha az olması durumunda talepler tam olarak karşılanır.
• Talep edilen toplam tarife kontenjanı miktarının açılan tarife kontenjanı miktarından daha fazla olması durumunda ise dağıtım; geçerli başvuru tarih ve sayısı, toplam talep miktarı, fiili sarfiyat, üretim miktarı, üretim kapasitesi, tüketim kapasitesi, toplam ithalat miktarı ve önceki yıllarda kendilerine tahsis edilmiş bulunan tarife kontenjanını kullanma performansları kriterlerinden bir veya birkaçı dikkate alınmak suretiyle gerçekleştirilir.
• İlk gelen ilk alır yöntemiyle yapılan dağıtım kapsamında, bir ithal lisansında verilebilecek tarife kontenjanı miktarı toplam kalan tarife kontenjanlarının %10’unu geçemez.

Tarife kontenjanı uygulanacak mallar, Resmi Gazete’de yayımlanarak duyurulur.

 

— Yazılarımızda yapay zeka ile üretilmiş metin ve çalışmalar kullanılmamaktadır —

Yayın Tarihi: 18.08.2023

© Bu yazının telif hakkı Utrader’e ait olup, ancak kaynak gösterilmek suretiyle izinsiz olarak kullanılabilir, yayınlanabilir.